Polski
Law is downstream from politics. Politics is downstream from culture.
– Robert F. Kennedy jr.
Í nýafstöðnum kosningum í Bandaríkjunum var mikið í húfi. Í raun má segja að þar hafi tveir menningarheimar tekist á og að úrslitin muni setja mark sitt á menningarumhverfi, stjórnmál og lagasetningu næstu ára.
Í kosningabaráttunni tókst Repúblikanaflokkurinn (og Donald Trump) á við fleira en Demókrataflokkinn (og Kamölu Harris). Í reynd var andstæðingurinn allt stjórnkerfið, allir meginstraumsfjölmiðlarnir, allt stofnanaveldið, meira og minna allt fræðimannasamfélagið, allar alþjóðastofnanirnar, mestu auðmenn vestan hafs, kvikmyndaverin, lyfjaiðnaðurinn, hergagnaiðnaðurinn o.fl. Tap Demókrata þýðir í raun að nú hriktir í stjórnkerfum Vesturlanda sem m.a. hafa stefnt að innleiðingu ritskoðunar til að „verja“ almenning frá „falsfréttum“, ,,upplýsingaóreiðu“ og sönnum en óþægilegum staðreyndum.
Hvaða breytinga má vænta í Bandaríkjunum á næstu mánuðum og misserum? Svar: Landamæragæsla verður tekin upp í auknum mæli, verðbólga mun lækka, efnahagurinn mun batna, skattfé verður aftur notað til að bæta hagsmuni almennra skattgreiðenda, glæpum mun fækka, valdaásælni alþjóðastofnana verður stöðvuð og valdið mun færast aftur til þjóðríkjanna, stríðinu í Úkraínu mun ljúka. Í stuttu máli er kosning DT rothögg fyrir spillt stjórnkerfi og til marks um að völdin munu færast aftur til fólksins.
Hér má sjá að alþjóðlegir bjúrókratar eru nú þegar byrjaðir að hörfa (væntanlega til þess að reyna að bjarga eigin skinni). Fleiri skriffinnar (og stjórnmálamenn) munu fylgja í kjölfarið. Elon Musk mun væntanlega verða falið það verkefni að hagræða, endurskipuleggja og auka skilvirkni í rekstri bandaríska alríkisins. Í stöðu heilbrigðisráðherra verður væntanlega settur maður sem RÚV hefur kallað „rugludall“ og samsæriskenningamann. Hér er eitt dæmi (af mörgum) um það hvernig „samsæriskenningar“ RFK hafa orðið að viðurkenndum staðreyndum.
Eins og Elon Musk og DT er RFK hættulegur þeim sem vilja halda óbreyttu ástandi (status quo) og þeim sem vilja viðhalda spillingunni sem grasserað hefur á bak við tjöldin, því RFK er einlægur í þeim ásetningi sínum að vilja þjóna almannahagsmunum. Fái hann til þess umboð nýs bandaríkjaforseta mun hann endurskipuleggja allar stofnanir sem hafa með lýðheilsu að gera, þar á meðal Lyfja- og matvælaeftirlitið (FDA), Farsóttarstofnunina (CDC), Landlæknisembættið (NIH) o.fl. RFK vill uppræta spillingu, upplýsa um hagsmunaárekstra, og ráðast að rótum þess alvarlega lýðheilsuvanda (offitu, sykursýki, hjartasjúkdóma o.fl.) sem plaga börn og fullorðna í USA. Við Íslendingar stöndum frammi fyrir stórum áskorunum í þessum efnum og þurfum að taka okkur verulega á ef heilbrigðiskerfið á ekki að bugast undan álagi.
Niðurstöður kosninganna í BNA benda til að meirihluti Bandaríkjamanna sé búinn að fá nóg af ástandinu og vilji fá nýja vendi til að sópa út úr daunillum sölum ríkisstofnanna lýðveldisins. Hvað með Íslendinga? Hvenær kemur að því að þolinmæði íslensku þjóðarinnar brestur? Ætla kjósendur enn einu sinni að trúa því að gömlu flokkarnir meini það sem þeir segja í auglýsingaslagorðum? Þjóð sem kýs sömu flokkana aftur yfir sig vill ekki lægri skatta, lægri vexti, aðhald í ríkisrekstri og minna ríkisbákn.
Við í Lýðræðisflokknum neitum að trúa því að Íslendingar vilji láta plata sig og arðræna. Við trúum því ekki að Íslendingar vilji ofurselja landið sitt og framtíð barnanna til erlends stofnanaveldis með sífellt auknu valdframsali úr landi. Við trúum því ekki að Íslendingar vilji kjósa flokka sem verja íslensku skattfé til vopnakaupa, heimta að hætt verði að nýskrá bensín- og díselbíla, flokka sem vilja leggja höft á innlenda iðnframleiðslu, hækka skatta, flækja regluverk, auka eftirlit og skerða persónufrelsi. Lýðræðisflokkurinn vill stuðla að framförum, atorku og frelsi.
Öfugt við íslenska stjórnmálamenn hafa RFK og DT verið ófeimnir við að tala um djúpríkið og spillinguna sem þrífst í skjóli þess, þar sem hergagnaiðnaðurinn hefur beitt áhrifum sínum til að kynda undir árásar- og hernaðarhyggju BNA áratugum saman með þeim áhrifum að m.a.s. íslenskir ráðherrar hafa farið að tala eins og hörðustu stríðshaukar. Þessi árásargjarni talsmáti mun hverfa vegna breytts pólitísks landslags í Bandaríkjunum.
Hér á landi vilja ekki margir horfast augu við að hér á Íslandi sé útbreidd spilling sem veldur margvíslegri óskilvirkni og ómældu fjárhagslegu tjóni. Sérfræðingar í háskólum neita að slíkt sé til og nota kunnuglega aðferð til þess: Að um samsæriskenningu sé að ræða, væntanlega með þeim rökum að Ísland sé ekki þjakað af djúpstæðri spillingu. Skilaboðin úr fílabeinsturnum fræðanna eru þau að við megum alls ekki trúa því að innan íslenska stjórnkerfisins sé annað kerfi, þar sem flokkseigendur og fjármagnseigendur sameinast um að verja sinn hag – á kostnað almennings. Meðan þetta má ekki ræða munu stjórnmálamenn áfram hygla hver öðrum, athugasemdalaust, og halda áfram að mynda ríkisstjórnir þvert á allar hugsjónir og svíkja þar með öll kosningaloforð. Íslenskir ráðherrar – og m.a.s. forsætisráðherra – mega ganga erlendum stofnunum á hönd og ganga erinda þeirra samhliða ráðherrastarfi, án þess að spurt sé um mögulega hagsmunaárekstra. Jafnvel þótt svo fari að hlutaðeigandi fái feitt starf hjá sömu stofnun eftir að pólitískum ferli þeirra lýkur, þá má ekki gera neinar athugasemdir við slíkt.
Við þurfum að treysta okkur til að beina kastljósinu að samgróningum innlends valds: Milli flokka, milli hagsmunaaðila, milli stórfyrirtækja, en auk þess þurfum við að treysta okkur til að ræða hvort innlent vald sé komið í samkrull við erlent vald: ESB, WHO, SÞ o.fl. Hér er um alvarlegt viðfangsefni að ræða, sem varðar blákaldan veruleika Íslendinga, ekki ímyndaðan veruleika háskólamanna.
Höfundur Arnar Þór Jónsson skipar 1. sæti á lista Lýðræðisflokksins í SV-kjördæmi.
